Tradycje wielkanocne w kuchni. Słodkości, które łączą pokolenia

 

Tradycje wielkanocne w kuchni. Słodkości, które łączą pokolenia

 

Wielkanoc jest najstarszym i najważniejszym świętem chrześcijańskim. To święto ma ciekawe i bogate zwyczaje na całym świecie. W naszej tradycji święcimy potrawy dzień przed Wielkanocą. Mają one symboliczne znaczenie. Na czołowym miejscu jest jajko, które oznacza początek nowego życia. Podczas uroczystego śniadania wielkanocnego dzielimy się nim i składamy sobie życzenia. Pieprz i sól oznaczają oczyszczenie, sól dodatkowo chroni pokarmy przed zepsuciem. Chleb oznacza pomyślność i dobrobyt. Wędliny oznaczają dostatek materialny, płodność oraz zdrowie. Chrzan symbolizuje siłę i zdrowie. Baranek oznacza przezwyciężenie zła i odkupienie grzeszników. Bukszpan nawiązuje do przyrody. Palma wielkanocna chroni dom i pole przed złem. Zajączek symbolizuje przemijanie, zmartwychwstanie oraz płodność. W XIXwieku w Niemczech rozpoczęto wyrabianie  czekoladowych zajączków i ten zwyczaj  przeszedł na inne kraje. Zajączek pełni rolę podobną do Św. Mikołaja i w Wielką Niedzielę przynosi dzieciom prezenty. Według dawnej tradycji upominki są chowane w domu lub na podwórku. Przeważnie są to czekoladowe zajączki, jajeczka oraz inne drobne słodycze. Baba wielkanocna oznacza wzrastanie, wiary, miłości, nadziei. W wielkim tygodniu gospodynie zajmowały się słodkimi wypiekami i potrawami. Na świątecznym stole nie mogło zabraknąć żurku, jajek, szynki, kiełbasy i pasztetu. Natomiast można upiec wiele smacznych ciast. W tym okresie królują między innymi baby wielkanocne, mazurki, serniki. Mazurki są pieczone na kruchym cieście. Na wierzchu jest wykładana masa, a na nią owoce, orzechy oraz dekoracje. Te pyszne ciasta można wykonać według własnych pomysłów. Przeważnie są pieczone raz w roku na święta Wielkanocne. Zwyczaj pieczenia mazurków jest przekazywany z pokolenia na pokolenie. Mazurek nazwę wziął od mieszkańców Mazowsza. Na to ciasto mówiono także Wielkanocne dziady. Przepisy na mazurki przybyły z dzisiejszej Turcji. Mazurki można upiec na okrągłej formie, kwadratowej lub tradycyjnie prostokątnej blaszce. Na stołach są pulchne baby Wielkanocne, a obok nich niskie dziady. Baby wielkanocne znane były już w XV wieku. Babka swoją nazwę otrzymała od marszczonej spódnicy, a druga wersja mówi, że król Stanisław Leszczyński nadał jej taką nazwę. Dawniej kobiety rozpoczynały pieczenie ciasta w Wielki Piątek z dużej ilości jajek. Wtedy zamykały się na klucz i ucierały ciasto. W pomieszczeniu musiało być ciepło, żeby ciasto wyrosło. Po upieczeniu przykrywano babę pierzyną. Wystygniętą oblewano lukrem. Ciekawą historię i smak ma pascha. Przywędrowała do nas ze wschodu. Rzadko gości na naszych stołach, ale warto ją wykonać. Jest robiona między innymi z twarogu, mleka jajek, bakalii. Oryginalny deser formuje się w kształcie stożka, który symbolizuje grobowiec Chrystusa. Dlatego powinna być robiona raz w roku. Z tego przepisu robione są desery przypominające smakiem lody. Obecnie przed świętami w wielu regionach są ogłaszane konkursy na wypieki wielkanocne. Przeważnie  różne ciasta, ale królują babki drożdżowe, majonezowe, parzone, piaskowe w różnych kształtach. W mojej rodzinie pieczony jest sernik i babka z przepisu babci. Wówczas ser ucieram w makutrze. Próbowałam wyrabiać mikserem, lecz był gorszy. Także babka musi być drożdżowa z bakaliami w środku. Natomiast mazurek jest co rok urozmaicany. Nie wyobrażam sobie świąt bez tych ciast. Podczas świąt na stołach królują  rozmaite ciasta. Klasyczne smakołyki możemy wzbogacić dodając i zamieniając produkty. Na przykład do serników, makowców, babek czy pierników. Warto eksperymentować z nowymi smakami.  Na przykład połączenie sernika z czekoladą, utartej marchewki. Klasyczne pierniki mogą być urozmaicone dodatkiem mango i imbiru. Kolejnym ciastem w nowym wydaniu może być  makowiec dodając do niego kawę, żurawinę, czekolady, migdały. Osoby mające alergie na jajka, gluten czy mleko mogą przygotować sobie ciasta na święta. Między innymi tarta z mąki kasztanowej, rolada pomarańczowo-czekoladowa, ciasto marchewkowe, piernik bezglutenowy, cynamonowy. Ciasta można upiec w mniejszych i w większych foremkach na przykład do babeczek czy muf finek. Mile zaskoczymy rodzinę nowymi doznaniami smakowymi oraz ciekawym kształtem ciasta. Możemy wykonać smaczne ciasta bez pieczenia tak jak sernik na zimno czy tiramisu z owocami. Za spody posłużą herbatniki i babeczki. Smakują wybornie i ładnie się prezentują na stole.

 Torty przywędrowały do Polski z Włoch. Historia tego placka sięga czasów starożytnych. Na początku pieczono torty z mąki chlebowej z dodatkiem świeżych lub suszonych owoców, miodu i bakalii. Zawsze w kształcie okręgu. Wierzono, że koło symbolizuje siłę natury oraz życie. Obecnie zostało udoskonalone i pieczone jest na kruchym cieście i biszkoptach. Wielkanocne słodkości na świecie różnią się od naszych.  Warto je poznać i samemu wypróbować. Wprowadzenie różnorodności do tradycyjnej polskiej kultury. Może mile zaskoczyć domowników i gości.

 W Wielkiej Brytanii jest pieczony simnel cake. Ciasto składa się biszkoptu, marcepanu, marmolady oraz bakalii. Ciasto jest okrągłe i udekorowane 11 kuleczkami 

 Chorwacja charakteryzuje się słodkim drożdżowym ciastem z dużą ilością bakalii zwane Pinca. Na wierzchu jest nacięty znak krzyża przypominający ukrzyżowanie Chrystusa. 

W krajach prawosławnych tradycyjnie pieką ciasto drożdżowe z bakaliami zalanymi w rumie zwane kulich. Pieczone jest w cylindrycznej formie. Na koniec dekoruje się lukrem i wstążką. 

W krajach arabskich są kruche ciasteczka z mąki pszennej nadziewane masą orzechową, daktylową. Ma’amouly wyciskane są ze specjalnych drewnianych form.

W Brazyli popularne są cukierki 

Paçoca de Amendoim. Robione są z mąki maniokowej, zmielonych orzechów,  skondensowanego mleka. Masę przekłada się do formy schłodzi, a potem kroi na kształt cukierków.

We Francji najpopularniejsze są czekoladowe jajka, czekoladowa babka Nid de Pȃques wypełniona czekoladowymi słodyczami 

W Grecji na specjalne okazje pieczono słodkie chleby podobne do naszej chałki zwane tsoureki.

We Włoszech jest pieczone ciasto drożdżowe z dodatkami cytrusów i udekorowane migdałami. Pieczone w formie na kształt gołębicy z rozpostartymi skrzydłami. Warto zachęcić dzieci do pomocy w przygotowywaniu wielkanocnych słodyczy. Maluchy z chęcią przybiegną na myśl o zjedzeniu ciasteczka czy bakalii. Przy okazji nawiążemy ciepłą relacje z dzieckiem i nauczymy go jak pieczemy ciasta. Możemy z nimi upiec zajączki, babeczki, mazurki. Pozwólmy dziecku udekorować przysmaki. To będzie wspólna zabawa połączona z nauką. Dzieci będą się chwalić, że piekły i dekorowały świąteczne przysmaki.

Tradycje kuchni polskiej są piękne i smaczne. Warto  często z nich korzystać. Także według gustu modyfikować i tworzyć nowe przepisy. Ciasta wielkanocne najlepiej smakują na przyjęciach rodzinnych. Wówczas możemy się pochwalić swoimi zdolnościami kucharskimi.