Światowy Dzień Turystyki bez barier. Jak osoby niewidome zwiedzają świat i dzielą się opowieściami przy słodkim poczęstunku?

 

Wprowadzenie – czym jest Światowy Dzień Turystyki

 

Historia i cel obchodów święta

 

Światowy Dzień Turystyki obchodzony jest corocznie 27 września, już od 1980 roku a jego inicjatorem jest Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO). To wyjątkowe święto ma na celu podkreślenie roli podróży w budowaniu relacji międzyludzkich, wymianie kulturowej oraz jest napędem w rozwoju społecznym i gospodarczym.

 

Tegoroczny motyw przewodni i jego znaczenie

 

Co roku hasło przewodnie koncentruje się na innym aspekcie podróżowania. W ostatnich latach coraz częściej mówi się o turystyce dostępnej dla wszystkich. Tegoroczne obchody skupiają się na turystyce bez barier, która otwiera świat także dla osób z niepełnosprawnościami, w tym osób niewidomych.

 

Turystyka jako narzędzie integracji

 

Podróże są formą integracji i przełamywania stereotypów. Dają możliwość spotkania z innymi kulturami i pokazują, że świat jest różnorodny, a jednocześnie otwarty dla każdego. W tak postrzeganym świecie osoba niewidoma nie musi być zamknięta w swoich czterech ścianach – może tak jak każdy eksplorować świat.

 

Turystyka bez barier – idea i wyzwania

 

Czym jest turystyka dostępna?

 

Turystyka bez barier to podróżowanie, w którym każdy – niezależnie od ograniczeń – może korzystać z atrakcji i usług. To zarówno architektura bez barier, jak i udogodnienia sensoryczne, audiodeskrypcja czy szkolenia dla przewodników. To nie znaczy, że od razu wszystko jest dostępne, ale oznacza to, że coraz większą uwagę poświęca się dostosowaniu danego obiektu, obszaru do potrzeb osób z dysfunkcjami wzroku.

 

Najczęstsze przeszkody dla osób niewidomych:

 

• nieoznakowane miejsca trudne architektonicznie,
• brak opisów dotykowych i dźwiękowych w obiektach turystycznych,
• trudności w transporcie publicznym, 
• niedostateczne przygotowanie personelu turystycznego,
• ograniczona liczba atrakcji dostępnych dla zmysłów innych niż wzrok.

 

Postęp i dobre praktyki

 

Muzea, galerie, ogrody botaniczne i hotele coraz częściej wdrażają rozwiązania przyjazne osobom niewidomym: od audioprzewodników, przez makiety dotykowe, aż po ścieżki sensoryczne. Tego typu udogodnienia dla osób niewidomych zyskują popularność u innych zwiedzających, przez co pośrednio wzrasta ich wiedza o ludziach z dysfunkcją wzroku oraz wrażliwość społeczna.

 

Jak osoby niewidome poznają świat w podróży

 

Zmysły w roli przewodników

 

Podróżowanie bez wzroku oznacza większe zaangażowanie słuchu, dotyku, smaku i węchu. Narracja przewodników, osób towarzyszących, hałas ulicy, szum morza, powiew wiatru, zapach przypraw, faktura murów czy smak lokalnych słodyczy – to obrazy świata zapisane w sposób dostępny dla osób niewidomych. Każdy dźwięk, każdy dotyk, wszystko ma znaczenie dla poczucia danego miejsca. Osoby niewidome chłoną to i przetwarzają na swój wewnętrzny obraz. Każde miejsce ma swoją unikalną atmosferę, która dużo może powiedzieć bez użycia wzroku.

 

Audiodeskrypcja i profesjonalni przewodnicy

 

Dzięki audiodeskrypcji osoby niewidome mogą otrzymać szczegółowy opis obrazów, dzieł sztuki czy krajobrazów. Wykwalifikowani przewodnicy wiedzą, w jaki sposób opowiadać, aby doświadczenie było zrozumiałe, pełne i angażujące wśród niewidomych odbiorców.

 

Atrakcje wielozmysłowe

 

Przykłady:

•  makiety dotykowe zabytków w wielu polskich miastach,
•  restauracje „w ciemności”,
•  wystawy zapachów i dźwięków w muzeach,
•  warsztaty kulinarne, w których poznaje się kuchnię przez smak i zapach.

 

Przygotowanie podróży przez osoby niewidome

 

Planowanie i rezerwacje

 

Osoby niewidome tak jak wszyscy – mogą przygotować podróż. Często korzystają z aplikacji mobilnych i stron dostępnych dla czytników ekranu. Sami dobrze wiedzą jak ważne jest sprawdzenie, czy dane obiekty oferują opisy w Braille’u, audioprzewodniki lub asystę. Warto także zapytać o zniżki dla osób niewidomych oraz ich przewodników. Nasze legitymacje LON oraz legitymacje PZN są często honorowane na terenie Unii Europejskiej, oraz nawet poza nią.

 

Biura podróży bez barier

 

Pomoc biur podróży jest nieoceniona, jeśli dane biuro posiada zakres wiedzy potrzebnej do zorganizowania podróży pod kątem niewidomych zleceniodawców. Specjalistyczne biura podróży przygotowują oferty dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – od transportu po atrakcje sensoryczne.

 

Rola przyjaciół i wolontariuszy

 

Jednak to rola bliskiej osoby lub osobistego przewodnika jest kluczem do udanej wyprawy. To nie tylko wsparcie w poruszaniu się, ale też sposób na dzielenie się przeżyciami w czasie rzeczywistym. Wspólnie przeżywanie przygód, wspólne posiłki w podróży bardzo zbliża. Może to zaowocować kolejnymi podróżami w kręgu sprawdzonych osób.

 

Spotkania po podróży – dzielenie się wrażeniami

 

Integracja po powrocie

 

Koniec podróży nie musi oznaczać powrotu do rutynowej codzienności i zapomnienia doznanych przeżyć. Po zakończonych wojażach osoby niewidome często spotykają się w klubach, bibliotekach czy domach kultury. To okazja, by opowiedzieć swoje historie i inspirować innych. Będąc osobą niewidomą, można z ogromną pasją podróżować po świecie – czerpiąc z tych podróży wiele doznań i przekazywać je innym.

 

Jak opowiadać, aby inni mogli „poczuć” podróż

 

Relacje osób niewidomych są wyjątkowe – pełne opisów dźwięków, zapachów i dotykowych doznań. To wszystko – plus wyobraźnia słuchaczy może niemal „przenieść ich” do opisywanych miejsc.

 

Rekwizyty i pamiątki

 

Niezwykłe opowieści są jeszcze pełniejsze, gdy towarzyszą im nagrania ulicznych muzyków, aromaty przypraw, tkaniny o nietypowej fakturze. Te elementy wzbogacają opowieści oraz działają na wyobraźnię.

 

Ciastka Dr Gerard jako element integracyjnego spotkania

 

Smak jako nośnik wspomnień

 

Smak to zmysł, który szczególnie mocno wiąże się z pamięcią. Degustacja ciastek inspirowanych różnymi kulturami świata pozwala wrócić wspomnieniami do odwiedzonych miejsc.

 

Smaki świata na talerzu

 

Podczas spotkań mogą pojawić się ciastka przypominające włoskie tartaletki, francuskie ciasteczka maślane, orientalne wypieki z przyprawami czy tradycyjne polskie herbatniki. Smaki nawiązujące znaleźć można w szerokim asortymencie ciastek Dr Gerarda. Listki Kruche Maślane, Tartaletki, Cookie Man, Rogaliki Pudrowane, Ring – są to przykłady słodyczy, które mogą rozwinąć opowieść w podróż inspirowaną smakiem.

 

Wspólny stół = wspólna rozmowa

 

Słodki poczęstunek sprzyja swobodnej atmosferze, ułatwia integrację i buduje więzi między uczestnikami spotkania. Być może wśród rozmówców znajdą się nowi chętni na wspólną wyprawę.

 

Przykładowy scenariusz wydarzenia

 

• powitanie i krótkie wprowadzenie w temat turystyki bez barier,
• prezentacja podróżniczych doświadczeń osób niewidomych,
• degustacja ciastek Dr Gerard inspirowanych smakami świata oraz luźna rozmowa,
• sesja pytań i odpowiedzi – otwarta wymiana historii i porad,
• zakończenie i zaproszenie na kolejne spotkania.

 

Jak stworzyć przyjazną atmosferę wydarzenia

 

Aranżacja przestrzeni

 

Dobra aranżacja przestrzeni to zachowanie ścieżek komunikacyjnych, które gwarantują bezpieczne poruszanie się.  Ważna jest dostateczna ilość miejsc siedzących. Wystrój miejsca to również istotna sprawa.

 

Kontrastowe oznaczenia

 

Kontrastowe oznaczenia sprawiają łatwość odnajdywania się w przestrzeni osobom słabowidzącym.

 

Ścieżki prowadzące

 

Ułatwienie dotarcia do celu. Sala – miejsce docelowe może znajdować się w głębi budynku.

 

Możliwość poruszania się z asystą

 

Dzięki wolontariuszom oraz osobistym przewodnikom dostępność miejsca spotkania wzrasta. To zachęca do wzięcia udziału w przedsięwzięciu.

 

Materiały w formatach alternatywnych

 

Program wydarzenia dostępny w Braille’u, nagrania audio i wersje cyfrowe ułatwiają pełne uczestnictwo.

 

Wzbogacenie doświadczenia

 

Dźwięki, zapachy i rekwizyty sensoryczne tworzą niepowtarzalny klimat i sprawiają, że wydarzenie staje się wielowymiarowe. Dzięki takiemu podejściu do aranżacji przestrzeni spotkanie staje się niepowtarzalne i nietuzinkowe, przez co zapada głęboko w pamięć.

 

Dobre praktyki w promowaniu turystyki bez barier

 

• współpraca z organizacjami,
• muzea, hotele i przewoźnicy mogą wspólnie tworzyć oferty przyjazne osobom niewidomym,
• szkolenia dla przewodników,
• pracownicy branży turystycznej powinni wiedzieć, jak komunikować się i oprowadzać osoby z dysfunkcją wzroku,
• promowanie historii podróżników niewidomych. Reportaże, blogi czy podcasty pokazujące ich doświadczenia inspirują i zmieniają spojrzenie na niepełnosprawność.

 

Podsumowanie

 

Dlaczego turystyka dostępna jest ważna?

 

Turystyka bez barier nie powinna być luksusem, ale prawem każdego człowieka. Daje równe szanse w odkrywaniu świata i buduje otwarte społeczeństwo, które nie szufladkuje osób lub grup społecznych. To przeciwdziała stereotypowemu postrzeganiu osób niewidomych.

 

Wartość dzielenia się przeżyciami

 

Wspólne opowieści, dźwięki i smaki sprawiają, że podróż trwa jeszcze długo po powrocie do domu. Jest to zachęta, by kontynuować swoją pasję mimo napotykanych trudności.

 

Inspiracja na przyszłość

 

Światowy Dzień Turystyki to doskonała okazja, by organizować spotkania, które integrują, inspirują i przełamują bariery – zarówno te dosłowne, jak i mentalne. Jeśli takie spotkanie stanie się inspiracją do działania, to wielki plus. Zorganizowanie podróży bez barier jest ogromnym wyzwaniem, ale przynosi satysfakcję oraz buduje poczucie sprawczości i podnosi samoocenę – a to wszystko jest nieocenione z punktu widzenia osoby niewidomej.

 

Nie trzeba widzieć, aby mieć talent. Niezwykłe historie niewidomych twórców odkryte w światowy dzień talentów z Dr Gerard

                                                 

  Nie trzeba widzieć, aby mieć talent. Niezwykłe historie niewidomych twórców odkryte w światowy dzień pozyskiwania talentów z dr. Gerard. 

 

Talent to pojęcie, które często budzi emocje i kontrowersje – szczególnie gdy chodzi o sztukę, naukę czy sport. Ale czym właściwie jest?. 

Talent to naturalna zdolność lub predyspozycja, która pozwala osiągać wysoki poziom w danej dziedzinie z mniejszym wysiłkiem niż większość ludzi. Według psychologów, to może być powtarzający się wzorzec myślenia, odczuwania lub działania, który ma praktyczne  wypracować poprzez praktykę i pasję. Czy naprawdę trzeba widzieć, aby dostrzec talent? Czy oczy są jedynym oknem na świat twórczości, wyobraźni i pasji? W światowy dzień pozyskiwania talentów, Marka Dr Gerard stawia pytanie, które prowokuje do głębszej refleksji: czy niewidomy musi widzieć, by tworzyć. Historia zna wielu twórców, którzy mimo braku wzroku osiągnęli niezwykłe rzeczy. Ich talent nie był ograniczony przez fizyczne bariery, przeciwnie, rozkwitał dzięki sile wyobraźni, wrażliwości i determinacji. Wspólnie z Dr Gerard, który od lat wspiera inicjatywy społeczne i promuje różnorodność talentów, przypominamy: talent nie potrzebuje wzroku. Potrzebuję przestrzeni zrozumienia i odwagi by się ujawnić. Niewidomi mają wyostrzone inne zmysły – słuch, dotyk, węch – które stają się ich narzędziami twórczymi. Muzycy rozpoznają dźwięki z niezwykłą precyzją. Rzeźbiarze i malarze czują formę przez dłonie. Kucharki kucharze komponują smaki intuicyjnie, bez patrzenia. Odkrywają też talenty poprzez rozmowy wsparcie i inspirację. Rodzina, nauczyciele, terapeuci i mentorzy często zauważają talent wcześniej niż sam twórca. Dziecko, które pięknie śpiewa, może zostać zachęcony do nauki muzyki. Osoba, która opowiada z pasją może odkryć talent pisarki lub aktorski. Dzięki specjalistycznym szkołom i technologią istnieją szkoły artystyczne, muzyczny i techniczne dostosowane do potrzeb osób niewidomych. Brajlowskie nuty, syntezatory mowy, drukarki 3D, aplikacje głosowe – to wszystko otwiera drzwi do nauki i twórczości. Odkrywają również talent poprzez próby błędów i ciekawość. Wielu niewidomych odkrywa swoje talenty tak jak każdy inny – próbując różnych rzeczy. Piszą, śpiewają programują, gotują, występują – aż znajdą to, co ich porusza. Talent często ujawnia się w działaniu, nie w teorii. Paradoksalnie, to właśnie trudności bywają katalizatorem talentu. Niewidomi twórcy często mają silną motywację, by udowodnić sobie jej światu, że niemożliwe to tylko słowa. I dzieła są często głębsze, bardziej emocjonalne, bo wynikają z zewnętrznej siły. Talent nie potrzebuje wzroku potrzebuję przestrzeni odwagi serca. Niewidomi fotografowie, jak ci opisani w tym artykule, tworzą obrazy za pomocą dźwięku dotyku i technologii. Używają aplikacji głosowych i kamer z przetwarzaniem obrazu. Lokalizują obiekty dzięki akustyce otoczenia. Dotykają faktur i kształtów, by zobaczyć to co fotografują. Ich zdjęcia są pełne emocji, często bardziej poruszające niż te wykonane przez osoby widzące. Na przykład indianin z plemienia teva, stracił wzrok podczas wojny w Wietnamie. W szpitalu poprosił o glinę tak zaczęła się jego droga twórcza. Rzeźbi postaci i zwierzęta z mitologii indiańskiej. Jego dzieła znajdują się między innymi w białym domu i w Watykanie. 

Polski mistrz formy Waldemar Cichoń stopniowo utracił wzrok z powodu retinopatii barwnikowej. Tworzy rzeźby figuralne, symboliczne i surrealistyczne z drewna, kamienia i brązu. Jego prace były wystawiane i nagradzane w Polsce i za granicą. Malarka i rzeźbiarka oraz poetka Józefa Budzyń-Nowakowa uczyła się pod okiem Jacka Malczewskiego. Po utracie wzroku opracowała własną techniką rzeźbienia z gliny i plasteliny. Jej prace wyrażały emocje związane z brakiem wzroku, sceny biblijnej i martwą naturę. pisała też poezję - jej tomik światło w ciemności to dowód, że wyobraźnia nie zna granic. Talent niewidomych twórców nie jest wyjątkiem – to dowód, że sztuka rodzi się w sercu, nie w oczach. Teraz krótkie historie tych, których talentu nikt nie zauważył aż do teraz. Nie każdy talent błyszczy od razu. Niektóre rodzą się po cichu, w samotności, wśród codziennych zmagań. Szczególnie wtedy, gdy świat nie patrzy – albo nie chce patrzeć. Tak było z nimi: niewidomi twórcy, których dar przez lata pozostawał niezauważony. 

Klara, 42-letnia kobieta z małego miasteczka, od urodzenia niewidoma. Przez lata pracowała w bibliotece dla osób z niepełnosprawnościami, czytając książki brajlem. Nikt nie wiedział, że po nocach pisała własne opowiadania – pełne emocji, wyobraźni i głębi. Dopiero przypadkowe spotkanie z lokalnym wydawcą sprawiło że jej twórczość ujrzała światło dzienne. Dziś jej pisarski tomik  zdobywa nagrody literackie. 

Mateusz- niewidomy od 12 roku życia, przez lata grał na starym keyboardzie by w piwnicy bloku. Nikt nie słyszał jego kompozycji – poza sąsiadką, która pewnego dnia nagrała jego utwór i wrzuciła do internetu. Film zdobył tysiące odsłon, a Mateusz został zaproszony do współpracy przez producenta muzycznego jego pierwszy album ukaże się tej jesieni. 

Zofia 60-letnia emerytka, która straciła wzrok w wyniku choroby. Przez lata szyła patchworki, kierując się dotykiem i pamięcią. Jej wnuczka studentka ASP, pokazała jej pracę profesorom. Dziś Zofia ma własną wystawę w galerii sztuki tekstylnej – a jej dzieła są opisywane jako emocjonalne mapy pamięci. Te historie nie są wyjątkiem. Są dowodem na to że talent  nie zawsze krzyczy czasem milczy – czeka, aż ktoś go usłyszy. Światowy dzień pozyskiwania talentów z Dr Gerard przypominamy: nie trzeba widzieć by tworzyć ale trzeba, by ktoś wreszcie zobaczył. Prawda jest taka że talent można odkrywać lepiej tylko trzeba wiedzieć jak to zrobić. Nie każdy talent błyszczy na scenie. Niektórzy tworzą w ciszy, w domowym zaciszu bez publiczności. Inni mają dar słuchania, empatii, w organizacji – równie cenne jak talent artystyczny. Pozyskiwanie talentu to sztuka dostrzegania niewidzialnego. Pozwól sobie lub innym próbować różnych rzeczy. Nie oceniaj zbyt wcześnie – talent potrzebuje czasu, by się rozwinąć. Bądź cierpliwy . Czasem największy dar ujawnia się dopiero po porażce. Talent rozkwita tam, gdzie jest: bezpieczeństwo – brak lęku przed oceną. Zaufanie – wiara że warto próbować. Inspiracja- kontakt z innymi twórcami, mentorami pasjonatami jeśli chcesz pozyskiwać talent mądrze – buduj relacje, nie tylko struktury.  Oto podsumowanie. Talent nie potrzebuję wzroku – potrzebuję szansy. Nie każdy widzi świat oczami, ale każdy może go otworzyć sercem. Niewidomi twórcy udowadniają, że wyobraźnia, pasja i determinacja nie znają granic fizycznych. Ich dzieła powstają z ciszy, z dotyku, z dźwięku– i poruszają głębiej niż to, co widzialne. W światowy dzień pozyskiwania talentów przypominamy: to nie wzrok odkrywa talent. to szansa go uwalnia. Talent to nie dar wzroku. To dar wyobraźni. Pamiętaj też że, oczy nie tworzą sztuki. Tworzy ją odwaga. Daj szansę tym którzy widzą inaczej.

 

W światowy dzień pozyskiwania talentów, wspólnie z marką Dr Gerard, oddaliśmy głos tym, których twórczość przez lata pozostawała niewidzialna. Pokazaliśmy, że talent nie potrzebuje wzroku, tylko potrzebuję szansy. Przez inspirujące historię niewidomych artystów, muzyków, pisarzy i rzemieślników, odkryliśmy, że prawdziwa siła twórcza rodzi się z wyobraźni, odwagi i serca. Nie każdy widzi świat oczami. Ale każdy może go tworzyć. Dajmy przestrzeń tym, którzy widzą inaczej – bo ich talent może poruszyć więcej, niż nam się wydaje. Zauważ. Wesprzyj. Podaj dalej. Dołącz do naszej inicjatywy i pomóż odkrywać talenty wśród osób niewidomych – w szkołach, domach kultury, w fundacjach, w mediach. Bo każdy zasługuje na szansę, by być widzianym. 

 

 

 

Światowy Dzień Pierwszej Pomocy a hipoglikemia Jak rozpoznać spadek cukru, jak pomagać osobie niewidomej? Dlaczego nie każde ciastko się nadaje?

Po co tekst na temat hipoglikemii w Światowy Dzień Pierwszej Pomocy?

    Tekst ten ma za zadanie pokazać, że pierwsza pomoc dotyczy nie tylko nagłych zdarzeń, wypadków, ale może być potrzebna przy chorobach przewlekłych gdzie mamy do czynienia z drżeniem rąk, potami, osłabieniem czy utratą przytomności u osób chorych na cukrzycę. Hipoglikemia to dość często występujący stan nagły, który pojawia się niespodziewanie (np. w pracy, szkole, sklepie) gdy gwałtownie spadnie nam poziom cukru we krwi. Celem jest edukacja oraz uświadomienie społeczeństwa jak rozpoznać hipoglikemię, jak udzielić pierwszej pomocy i czego unikać. 

Hipoglikemia w pigułce

    Z hipoglikemią mamy styczność wtedy gdy poziom glukozy we krwi spada poniżej normy. Prawidłowa glikemia wynosi zwykle 70–99 mg/dl (3,9–5,5 mmol/l). Glukoza to główne pożywienie dla mózgu i mięśni, a niedobór wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Przyczyną hipoglikemii u osób z cukrzycą może być alkohol, nadmierny wysiłek fizyczny, za duża dawka insuliny albo leków przeciwcukrzycowych. 

Dlaczego hipoglikemia jest groźna? 

    Niedobór glukozy może prowadzić do uszkodzeń neurologicznych, ponieważ mózg do prawidłowej pracy potrzebuje źródła energii. Hipoglikemia jest niebezpieczna, gdyż rozwija się szybko i może spowodować utratę przytomności, a nawet śmierć, a zatem bardzo ważne jest udzielenie pierwszej pomocy. 

Jak rozpoznać hipoglikemię?

    Hipoglikemię rozpoznamy po charakterystycznych objawach, do których należy:

-nagły głód oraz silna potrzeba jedzenia,

-drżenie rąk lub całego ciała, uczucie trzęsienia w środku,

-kołatanie serca,

-zimne poty, szczególnie na karku, czole, dłoniach,

-nagła zmiana nastroju, zdenerwowanie, niepokój, rozdrażnienie,

-osłabienie oraz bladość, 

Do objawów ciężkich zaliczamy:

-splątanie, czyli trudności z logicznym myśleniem, dezorientacja,

-bełkotliwa mowa, która przypomina stan upojenia alkoholowego,

-zaburzenia widzenia i koordynacji, 

-utrata przytomności, 

-drgawki wtedy gdy mózg na długo pozbawiony jest glukozy.

Sygnały, na które zwraca uwagę osoba niewidoma (wewnętrzne alarmy):

- zmiana rytmu oddechu: może wystąpić przyspieszony lub nierówny oddech,

-zaburzenia koncentracji: mogą pojawić się trudności w czytaniu Braille'a, utrudnione skupienie się na rozmowie i w orientacji przestrzennej,

-silne drżenie wewnętrzne takie odczuwanie wewnętrzne niepokoju, którego nie widać,

-inny zmieniony ton własnego głosu: możemy zauważyć, że mówimy wolniej lub mniej wyraźnie,

-nietypowe dziwne zmęczenie np. uczucie, że nogi robią się jak z waty.

Różnice u dzieci, seniorów i osób aktywnych fizycznie

    U dzieci  objawy mogą być mniej charakterystyczne- drażliwość, płaczliwość, niechęć do zabawy. Najczęściej alarmem ostrzegawczym jest nagłe zmęczenie lub senność. Dodatkowo dzieci nie zawsze potrafią opisać swoje odczucia, więc ważna jest obserwacja zachowania. 

    U seniorów objawy mogą być mniej widoczne przez osłabioną reakcję układu nerwowego. Częściej dominują u nich zaburzenia poznawcze np. splątanie, problemy z pamięcią, które łatwo można pomylić z demencją, a objawy jak drżenie czy poty mogą nie występować. 

    U osób aktywnych fizycznie objawy mogą występować szybciej po wysiłku, a przyspieszone bicie serca czy pocenie można pomylić ze skutkiem samej aktywności. 

Pierwsza pomoc- prosta procedura "krok po kroku" 

    Zasada 15 -15

1. rozpoznaj objawy hipoglikemii- nagła słabość, drżenie, głód, poty, niepokój, bladość, trudności w koncentracji,

2. podaj szybkie cukry, jest to około 15 g węglowodanów prostych, czyli:

-3-4 kostki cukru,

-150 ml soku owocowego,

-150 ml słodzonego napoju,

-glukoza w tabletkach, żelu,

3. poczekaj 15 minut,

4. oceń stan, zmierz glikemię gdy nadal <70 mg/dl (3,9 mmol/l) lub objawy się utrzymują, powtórz podanie 15 g węglowodanów prostych. 

Kiedy zadzwonić na 112? 

    Należy zadzwonić po pomoc w sytuacji gdy:

-poszkodowany straci przytomność lub kontakt jest niemożliwy,

-występują drgawki,

-podanie cukrów doustnie jest niemożliwe (ryzyko zadławienia),

-nie ma poprawy po kilku cyklach zasady 15-15.

Jak pomagać osobie niewidomej- komunikacja i bezpieczeństwo.

    Wskazówki dotyczące pomocy osobie niewidomej w przypadku hipoglikemii. Najważniejsza sprawa to komunikacja i bezpieczeństwo. Chcąc pomóc osobie niewidomej, najpierw trzeba:

-przedstawić się imieniem i powiedzieć, że chcesz pomóc,

-zapytać o zgodę np. Czy mogę Ci  pomóc? 

-używaj jasnych oraz prostych komunikatów,

-nie używaj gestów, ponieważ poszkodowany może ich nie widzieć,

-opisuj każdy krok, np. podaje Ci sok w kartoniku, otwieram opakowanie z glukozą,

-przedmioty podawaj do dłoni, a nie zostawiaj obok,

-produkty podawaj już otwarte, co ułatwi szybsze spożycie,

-jeśli osoba chce usiąść, to pozwól, żeby chwyciła cię pod łokieć i powoli prowadź ją do miejsca siedzącego,

-opisuj otoczenie np. że krzesło znajduje się po prawej stronie, teraz możesz usiąść,

-nie podawaj nigdy nic do ust jeśli osoba jest nieprzytomna lub ma problemy z przełykaniem, w takiej sytuacji wezwij natychmiast pogotowie,

-szukaj opasek medycznych, naszyjników, bransoletek ICE z informacjami o chorobach przewlekłych np. cukrzyca, padaczka,

-sprawdź, czy chory ma przy sobie kartę informacyjną w portfelu lub etui na dokumenty albo w telefonie gdzie będą dane kontaktowe do bliskich i istotne informacje medyczne.

Dlaczego nie każde ciastko się nadaje? 

    Przy hipoglikemii nie wszystkie ciastka się nadają jako "szybki cukier", ponieważ tłuszcz i czekolada spowalniają wchłanianie glukozy. Produkty typu ciastko z kremem, czekoladą, dużą ilością masła mają niski indeks glikemiczny, pomimo to, że zawierają cukier. T łuszcz i białko z kolei opóźniają działanie węglowodanów i szybki wzrost glikemii jest spowolniony. 

    W czasie hipoglikemii mogą wystąpić zaburzenia koncentracji, splątanie czy problemy z przełykaniem, więc twarde, kruche, sypiące się ciastka np. kruche herbatniki mogą zwiększać ryzyko zakrztuszenia szczególnie u dzieci i osób starszych. Lepiej w takich przypadkach podać płynne lub miękkie źródła cukru takie jak soki, glukoza w żelu, napoje słodzone.

    Ciastka zazwyczaj zawierają mleko, gluten, jajka, orzechy, a więc typowe alergeny. Osoba w hipoglikemii musi otrzymać pomoc szybko i w bezpieczny sposób, więc podanie ciastek z alergenami może stworzyć kolejne zagrożenia. Lepiej unikać przypadkowych ciastek lub wypieków, ponieważ niektórzy mogą mieć celiakię lub nietolerancję laktozy.

    Proste, zwykłe herbatniki mogą pomóc w przypadku gdy nie mamy glukozy, soków lub cukru oraz wtedy gdy chory jest w stanie pogryźć te ciastka i popić je wodą. Wybór herbatników nie ma sensu w sytuacjach ostrych wtedy lepiej wybrać tabletki glukozy, kostki cukru rozpuszczone w wodzie czy soki owocowe. 

Co podać zamiast lub obok ciastka-"szybkie cukry".

    Najczęściej w przypadku hipoglikemii podaje się choremu:

-tabletki glukozy- proste do odmierzania porcje, szybko działają, są neutralne dla żołądka, a minusem jest konieczność noszenia ich przy sobie,

-żele glukozowe- plusem jest szybkie wchłanianie, które następuje już w jamie ustnej, są praktyczne np. w trudnościach z połykaniem, minusem jest to, że mogą być mało wygodne do noszenia,

-sok owocowy 100%- jest łatwo dostępny, przyjemny w smaku, minusem jest to, że nie tak łatwo można odmierzyć porcje i podnosi poziom cukru wolniej niż czysta glukoza,

-miód- jest naturalny, działa dość szybko, trudniej odmierzyć porcję ma więcej fruktozy, która spowalnia wyrównanie glikemii.

    Standardowa ilość "szybkich cukrów", którą trzeba podać, wynosi 15 g węglowodanów prostych. Oto porcje produktów, które odpowiadają zalecanej ilości:

-3 kostki cukru

-1 łyżka stołowa miodu,

-3-4 tabletki glukozy (trzeba czytać etykiety)

-1 saszetka żelu glukozowego-15 g

-pół szklanki soku owocowego 100%.

    W pierwszej kolejności przy nagłej hipoglikemii należy unikać:

-czekolady, batonów, ciastek z kremem- tłuszcz i białko wydłużają wchłanianie cukrów,

-napojów zero/light- są bez cukru, więc nie pomogą,

-chleba, makaronu, ryżu- potrzebują czasu na trawienie, a więc nie działają odpowiednio szybko.

Scenariusze pomocy w różnych miejscach.

    W domu lub mieszkaniu apteczka hipoglikemiczna powinna być zawsze pod ręką np. w kuchni, przy łóżku, czy w przedpokoju i musi zawierać glukozę w tabletkach albo żelu, sok owocowy, słodkie napoje, herbatniki, glukagon (jeśli był zalecany).

    W pracy i szkole każdy z otoczenia powinien wiedzieć, gdzie znajduje się glukoza lub słodki napój. Wyznaczona osoba podaję glukozę, a druga kontaktuje się z rodziną. Jeśli stan jest ciężki, kolejna osoba dzwoni po pomoc. Najważniejsze to szybka reakcja, więc należy poinformować kolegów w pracy i nauczycieli o chorobie i objawach hipoglikemii. 

    Na ulicy lub w środkach komunikacji publicznej- jeśli to możliwe to trzeba poprosić o pomoc, mówiąc głośno, np. mam cukrzycę, możecie podać mi coś słodkiego. 

Dzwoniąc po pomoc, należy dyspozytorowi podać dokładny adres, punkt orientacyjny, numer linii autobusu, tramwaju czy pociągu. Nie zostawiamy chorego samego, należy przy nim poczekać, aż przyjedzie pogotowie. 

Jeśli osoba jest nieprzytomna, należy ułożyć ją w pozycji bocznej ustalonej, natychmiast wezwać pogotowie i nie podawać nic doustnie. 

Gdy osoba nie reaguje lub nie może połykać. 

    Osoby z hipoglikemią mogą mieć bardzo niski poziom cukru we, wtedy może się zdarzyć, że taka osoba nie będzie reagować lub nie będzie mogła połykać. W takiej sytuacji nie wolno podawać jedzenia, ani picia, ponieważ istnieje ryzyko zadławienia. Należy sprawdzić oddech i jeśli oddycha, układamy ją w pozycji bezpiecznej- na boku z drożnymi drogami oddechowymi, a gdy nie oddycha natychmiast rozpoczynamy RKO i wzywamy pomoc. 

W ciężkiej hipoglikemii należy zastosować glukagon- hormon podnoszący poziom cukru we krwi. Użyć go może każdy przeszkolony opiekun, członek rodziny, przypadkowa osoba zdarzenia. 

Glukagon można podać w sprayu- przyłożyć aplikator do nosa, nacisnąć tłok, który działa bez wdechu chorego, albo można zaaplikować w penie- wstrzyknąć domięśniowo w udo lub ramię nawet przez ubranie. 

Wzywając Zespół Ratownictwa Medycznego, trzeba podać:

-lokalizacje, czyli adres, piętro, punkt orientacyjny,

-stan pacjenta- nieprzytomny, nie reaguje, nie może połykać,

-czy oddycha i jak oddycha, 

-podejrzenie przyczyny, możliwe, że cukrzyca,

-jakie działania zostały podjęte: pozycja bezpieczna, kontrola oddechu, podanie glukagonu (jeśli był),

-twoje dane i numer telefonu do kontaktu. 

Po epizodzie: co dalej? 

    Plan działania po hipoglikemii:

-obserwujemy stan chorego przez kilkanaście minut po ustąpieniu objawów,

-sprawdzamy glikemię, żeby być pewnym, że nie nastąpi kolejny spadek, 

-po szybkim cukrze podajemy posiłek zawierający węglowodany złożone i białko albo tłuszcz np. kanapka, jogurt z owocami, owsianka, ponieważ zapobiega to hipoglikemii,

-uzupełniamy zapasy szybkich cukrów (tabletki, saszetki, soki),

-zapisujemy zdarzenie w notesie lub aplikacji,

-ustawiamy przypomnienie w telefonie lub glukometrze o kolejnym pomiarze,

-informujemy lekarza prowadzącego,

Edukacja otoczenia

    Krótki 5- minutowy briefing

Wyjaśnij bliskim i współpracownikom:

-jakie są objawy niedocukrzenia,

-jak mogą pomóc (podanie glukozy, wezwanie pomocy w razie utraty przytomności- glukagon lub pogotowie),

-gdzie znajdują się zapasy szybkich cukrów.

Dodatki, które zwiększają bezpieczeństwo i dostępność.

    Do praktycznych pomysłów na zwiększenie bezpieczeństwa i dostępności w codziennym życiu należą:

-oznaczenia i komunikacja- etykiety w Braille'u lub druk powiększony na lekach, glukometrze, apteczce, alt- teksty w materiałach cyfrowych (zdjęcia, grafiki, instrukcji), kontrastowe naklejki i piktogramy ułatwiające szybkie rozpoznawanie przedmiotów,

-plan działania w sytuacji awaryjnej- ICE (karta do portfela z danymi: imię, nazwisko, choroba/ stan np. cukrzyca, osoba do kontaktu i numer telefonu), podstawowe wskazówki takie jak np. podaj glukozę,

-plan na lodówkę- proste kroki 1-2-3

1. sprawdź przytomność i poziom cukru,

2. podaj glukozę (tabletki, żel, sok),

3. wezwij pomoc jeśli brak reakcji.

W apteczce podręcznej w domu i w torbie warto mieć:

-glukozę w tabletkach lub saszetkach,

-żel glukozowy,

-mały sok,

-słomki, które ułatwiają picie,

-chusteczki higieniczne/ nawilżane,

-rękawiczki jednorazowe,

-karta ICE/ plan działania.

FAQ- szybkie odpowiedzi

    "Czy mogę dać czekoladowe ciastko?" 

Nie. Czekolada i ciastka działają zbyt wolno, ponieważ zawierają dużo tłuszczu. Najlepiej podać glukozę, sok, colę (nie zero), coś, co szybko podnosi cukier.

    "Co jeśli nie mam glukozy przy sobie?" 

Podaj coś słodkiego, co szybko się wchłania np. sok owocowy, cukier. Unikaj produktów z tłuszczem takich jak czekolada, batony.

    "Skąd wiem, że to już 112?" 

Dzwoń natychmiast gdy:

-osoba traci przytomność,

-nie można jej obudzić,

-nie jest w stanie przełykać, wtedy nie podawaj nic doustnie, tylko wezwij pomoc.

    "Jak mówić, żeby nie straszyć?"

Zachowaj spokój, mów proste zdania, powiedz, że wiesz, co robić np. masz niedocukrzenie, zaraz podamy coś słodkiego. Nie oceniaj, nie krzycz, ponieważ twoja pewność i opanowanie dają poczucie bezpieczeństwa.

Jasne wezwanie do działania. 

    Podsumowując: w sytuacji hipoglikemii należy zapamiętać trzy kroki:

1. rozpoznaj pierwsze objawy-drżenie, poty, zawroty głowy, nagły głód,

2. reaguj- podaj szybkie cukry: glukozę, słodki napój, cukier,

3. oceniaj i wzywaj pomoc- jeśli objawy nie ustępują lub osoba traci przytomność.

Ważny krok na dziś 

    "Ustal punkt glukozy- miejsce w domu i pracy gdzie zawsze jest dostępny szybki cukier. Poinformuj o tym bliskich i współpracowników."

    Światowy Dzień Pierwszej Pomocy to idealna okazja, żeby zapoznać się z tematem hipoglikemii, ponieważ każdy powinien wiedzieć, jak może pomóc w takiej sytuacji. 

Międzynarodowy Dzień kropki jako pretekst do integracji,

 

Międzynarodowy Dzień Kropki jako pretekst do integracji. Spotkania osób niewidomych przy herbacie i ciastkach Dr Gerard

 

    Gdy nadchodzi wrzesień, a wraz z nim zaczyna się rok szkolny coraz częściej słyszy się o Dniu Kropki. Międzynarodowy Dzień Kropki obchodzi się 15 września. To właśnie przed tą datą zazwyczaj rodzice i opiekunowie dzieci, dwoją się i troją, by sprostać zadaniu zadbania o to, aby noszony tego dnia strój, miał elementy w kropki. Sam Dzień Kropki ma być pełen zabaw artystycznych, kreatywnych pomysłów, pobudzających wyobraźnię i wiarę we własne możliwości. Zwykle obchodzony jest w szkołach, przedszkolach a także w instytucjach kultury. A skąd wziął się taki pomysł i czemu ma on służyć?

    Wszystko zaczęło się od książki pt. „Kropka” Petera H. Reynoldsa. Książkę tę po raz pierwszy swojej klasie zaprezentował nauczyciel Terry Shay. Jej bohaterką jest dziewczynka o imieniu Vashti, która myśli, że nie potrafi rysować. Po zrobieniu małej kropki, a dzięki wsparciu swojej nauczycielki, rozwija swój artystyczny talent i kreatywność.

    Dlatego właśnie tego dnia promuje się rozwijanie kreatywności, odwagi do wyrażania siebie, zachęca się osoby w każdym wieku do odkrywania talentów. Dzień Kropki to również inspiracja dla osób          z niepełnosprawnościami. Często osoby z niepełnosprawnościami myślą o sobie negatywnie, nie wierzą w swoje możliwości. To święto przypomina, że każdy człowiek ma jakiś talent, może go rozwijać bez względu na swoje ograniczenia. Często sami siebie ograniczamy, a przecież wystarczy dać sobie szansę i spróbować.

Książka „Kropka” została napisana również alfabetem Braille‘a dzięki czemu jest dostępna dla osób niewidomych, zatem może stać się dobrym pomysłem na integrację. Zorganizujmy tego dnia spotkanie przy stole, który będzie dawał przestrzeń do rozmów i poznawania nowych osób. Dla kogoś kto jest      w potrzebie, zwykłe podanie filiżanki herbaty i podzielenie się ciastkiem Dr Gerard, może być bardzo pomocne i wspierające. Wspólny czas, radosne rozmowy, kontakt z drugim człowiekiem to coś, co buduje i napawa dobrą energią.

Zdarza się, że osoby niewidome borykają się z samotnością, brakiem społecznego zrozumienia oraz poczuciem odrzucenia. Dlatego wydarzenia integracyjne mają duże znaczenie. To co można z nich wynieść dla siebie, to poczucie przynależności i bezpieczeństwa. Są dobrym momentem na przełamywanie izolacji i barier społecznych. Rozwijają umiejętności komunikacyjne i budują pewność siebie w kontaktach międzyludzkich. Inspirują do podejmowania nowych aktywności i inicjatyw.

Ważną rolę w integracji osób niewidomych pełnią zmysły. Zmysł smaku i węchu może tworzyć wspomnienia. Większość osób doskonale wie jaki smak kojarzy im się z rodzinnym domem lub jaki zapach przywołuje na myśl słoneczny, letni czas. Smak i węch zatem mogą być nośnikiem naszych emocji i historii.  Świetnym przykładem produktu „łączącego zmysły” będą ciastka Dr Gerard. Ich smak i zapach, faktura mogą sprawić, że poczujemy się błogo i przeniesiemy się do naszych wspomnień.

Poprzez różnorodność smaków i aromatów herbata stała się nieodzownym elementem wielu spotkań towarzyskich. To przy niej odbywają się ciekawe rozmowy, pojawiają się nowe pomysły. Jej smak może decydować o charakterze spotkania. Może nas pobudzać lub relaksować i wprowadzać w stan odpoczynku. Jej różnoraki charakter można wykorzystać do aktywności integracyjnych. Zamykając oczy, pobawmy się w jej degustację i odgadujmy jej smaki. Możemy zorganizować warsztaty tworzenia własnych mieszanek zapachowych, czy też opowiadać sobie historie inspirowane aromatem napoju.

Organizując Dzień Kropki warto wcześniej przygotować sobie scenariusz takiego wydarzenia. Na początku witając gości zróbmy krótkie wprowadzenie w ideę Dnia Kropki i opowiedzmy o celu spotkania. W pierwszej części wydarzenia zaplanujmy degustację czyli wspólne smakowanie ciastek Dr Gerard oraz spróbujmy różnych rodzajów herbat. W drugiej części spotkania skupmy się na rozmowach w małych grupach. Stwórzmy przestrzeń do dzielenia się własnymi „kropkami” czyli historiami, które nas ukształtowały. Następnie w części trzeciej zaplanujmy kreatywne warsztaty. Oczywiście użyjmy w tym celu ciastka Dr Gerard. Udekorujmy je w motywy kropek czy też wykorzystując różne rodzaje ciastek, układajmy z nich „słodkie wzory”. Na koniec zróbmy sobie wspólne pamiątkowe zdjęcie, które będzie przypominało nam o miłej atmosferze tego wydarzenia.

A jak stworzyć wyjątkową atmosferę integracji? Zadbajmy o aranżację przestrzeni, która ułatwi poruszanie się osobom niewidomym między stołami. Wybierzmy spokojną, radosną muzykę, co stworzy nam tło do interesujących rozmów. Nie zapomnijmy również o zapachach, które obudzą w nas miłe skojarzenia i wprowadzą w dobry nastrój. Osoba gospodarza lub też animatora będzie tą, która swoją otwartością zachęci uczestników do interakcji.

Zwróćmy również uwagę na inne aspekty organizacyjne. Aby każdy czuł się pewnie                    i komfortowo oznaczmy miejsca siedzące etykietami podpisanymi Braille’m czy też użyjmy kontrastowych barw, które swoją wyrazistością będą bardziej zwracać uwagę osób słabowidzących. Zadbajmy, aby wolontariusze, którzy będą wspierać wydarzenie, zostali wyszkoleni w zakresie asystowania osobom niewidomym. Pomyślmy o organizacji transportu lub pomocy w dotarciu na miejsce wydarzenia. Planując poczęstunek weźmy pod uwagę preferencje żywieniowe uczestników, tak by trafić w ich smak.

    Warto zastanowić się nad rozwojem wydarzenia, aby w przyszłości przyciągało ono jeszcze więcej uczestników i sprzyjało integracji. Można poszerzyć grono odbiorców o ich rodziny i przyjaciół. Zaprośmy lokalną społeczność, która dzięki takiej inicjatywie , może otworzyć się na osoby niewidome i słabowidzące. Spróbujmy sięgać po różne formaty. Od koncertów, pokazów po np. wspólne czytanie książek w wersji audio. Zareklamujmy wydarzenie w lokalnej prasie, stwórzmy informacje o wydarzeniu w mediach społecznościowych. Tym samym przyciągniemy sponsorów i inne organizacje, które chętnie dołączą do wydarzenia. Niech to będzie coroczna tradycja „ Herbaty z kropką”, a jej nieodłącznym symbolem staną się ciastka Dr Gerard.

Spotkania integracyjne są doskonałą okazją do zmiany postrzegania osób niewidomych przez społeczeństwo. Czasem ludzie widzący boją się, że nie będą umieli zachować się w kontakcie z osobą niewidomą, więc wolą wcale nie rozmawiać.  Dlatego właśnie często w trakcie spotkań integracyjnych zostają przełamane pierwsze bariery i stereotypy. Realny kontakt potrafi zmienić wiele. Nagle okazuje się, że osoba niewidoma, to człowiek niczym nie różniący się od człowieka widzącego, do tego często otwarty na innych, doskonale radzący sobie w życiu i posiadający talenty.

    Podsumowując spotkania, które mają charakter integracyjny, są takim światełkiem w szarości codziennego dnia zwykłych ludzi. Nie każdy może sobie pozwolić na udział w kosztownych atrakcjach kulturalnych typu koncerty, teatr, czy kino. Dlatego właśnie spotkania o charakterze otwartym będą przyciągać wiele osób. Jedni przyjdą osamotnieni, a inni w towarzystwie najbliższych. Ale atmosfera wydarzenia sprawia, że ludzie na co dzień biegnący, mogą przystanąć, zauważyć się i zacząć się komunikować. Bądźmy otwarci na ludzi dookoła nas.