Nie trzeba widzieć, by mieć talent.

 

Nie trzeba widzieć, by mieć talent. Niezwykłe historie niewidomych twórców odkryte w Światowy Dzień Pozyskiwania Talentów z Dr Gerard

Czym właściwie jest talent i czy naprawdę trzeba go widzieć?

Talent to coś niewidzialnego. To moc w słowie, nucie, ruchu dłoni kreślącej formę albo palców czujących teksturę. O talent nie trzeba pytać oczami wystarczy poczuć, słyszeć, skosztować, dotknąć. Czy talent można zmierzyć wzrokiem? Absolutnie nie. Potrzebuje on przestrzeni, uwagi, szansy nie móc widzieć nie znaczy, że tej mocy nie posiada się w sobie.

Artykuł ten pokazuje, że talent nie potrzebuje wzroku. Potrzebuje tylko możliwości oraz szansy i uważnego spojrzenia sercem. Zapraszam w podróż przez historie ludzi, których świat oczu pozbawił, ale otworzył dary zmysłów a także działania marki Dr Gerard, która nie tylko spróbowała je zauważyć, ale też pokazać światu.

Czym jest Światowy Dzień Pozyskiwania Talentów i dlaczego warto go podkreślić

Światowy Dzień Pozyskiwania Talentów (World Talent Acquisition Day) przypada w pierwszą środę września. To święto rekruterów i działy HR, które stało się okazją do refleksji: jak rozpoznajemy potencjał ludzi? Gdy sprowadzamy tę ideę z firm do całego społeczeństwa, ważne stają się pytania: czy potrafimy dostrzec talent, którego nie widać? Czy dajemy szansę tym, którzy nie mieszczą się w standardowych formularzach ocen?

Talent… trzeba go czasem poczuć

Tak jak posmak ciasteczka Dr Gerard zanim je zobaczysz, czujesz zapach, słyszysz chrupnięcie, czujesz soczysty smak. Talent osób niewidomych i słabowidzących często nie rzuca się w oczy ale gdy da się mu przestrzeń, …wybucha z intensywnością, której trudno się oprzeć.

Dlaczego osoby niewidome bywają pomijane przy „szukaniu talentów”?

Bo świat patrzy oczami. Rekrutacja, edukacja czy promocja często skupiają się na portfolio wizualnym, autoprezentacji, scenicznym występie. Gdy nie ma wzroku wielu osobom nie przychodzi na myśl, że można odnaleźć talenty w dźwiękach, dotyku, zapachu, słowie innych niż zdjęcia i wideo.

Bariery, stereotypy, wyzwania

Stereotyp: „Niewidomy nie może być artystą wizualnym” – tymczasem wielu tworzy w oparciu o dotyk, wyobraźnię przestrzenną i pamięć.

Stereotyp: „Jego sztuka jest uboższa” – często przeciwnie: głębsza, bardziej emocjonalna.

Bariery: brak dostępnych narzędzi, ignorancja pracodawców, marginalizacja w mediach i kulturze.

Często separujemy: albo "niepełnosprawny artysta-terapeuta", albo artysta-profesjonalista. A może być po prostu artysta.

Rola społeczeństwa i pracodawców: spojrzeć szerzej

Co zyskujemy, patrząc głębiej?

Kreatywność wynikającą z innych doświadczeń świata.

Wrażliwość, empatia, historia bez słów to wszystko wzbogaca zespoły, kulturę organizacji, relacje społeczne.

Słodki impuls do działania – jak Dr Gerard połączył talenty i ciastka?

Z okazji Światowego Dnia Pozyskiwania Talentów marka Dr Gerard zainicjowała kampanię „Nie trzeba widzieć, by mieć talent” – by pokazać, że pasja, klucz do talentu, nie zależy od wzroku. Ciasteczko stało się motywem, inspiracją, papierkiem lakmusowym dla zmysłów i talentów.

Pomysł marki Dr Gerard na obchody Dnia Talentów

Wyobraź sobie: warsztaty, konkursy, wystawa talentów, niewidomi twórcy proszeni są, by opowiedzieli o sobie… poprzez ciastka. Smak, zapach, struktura marki stają się tłem opowieści o sile, wyobraźni i kreacji.

Krótki opis akcji

Warsztaty kulinarne: niewidomy cukiernik tworzy desery inspirowane smakami ciastek.

Wieczór poetycki: poetka niewidoma recytuje utwory, gdzie ciastko staje się metaforą.

Rzeźba z opakowań: tworzenie przestrzennych form dotykiem.

Muzyka i narracja: dźwiękowa interpretacja struktury i chrupania ciastek.

Zmysły zamiast wzroku – jak niewidomi rozwijają talenty?

Słuch – precyzyjne rozróżnianie dźwięku, rytmu, emocji.

Dotyk – rozpoznawanie faktur, detali oraz form.

Węch i smak – tworzenie kompozycji zapachowo-kulinarnych.

Wyobraźnia przestrzenna – odczuwanie proporcji, kształtu, konstrukcji w głowie i dotykiem.

Przykłady dziedzin, w których talenty się ujawniają

Muzyka: od tanga po jazz, od folkloru po elektronikę.

Kulinaria: od ciast, przez molekuły, po łączenie smaków.

Rękodzieło: tkactwo, rzeźba, ceramika.

Literatura: poezja, opowiadania, dramaty pisane i recytowane brajlem.

Prawdziwe historie, które inspirują

1. Stanisław Stępniak, mistrz muzyki ludowej

Urodzony bez wzroku, w wieku 6 lat opanował akordeon guzikowy, potem grał na saksofonie, organach, skrzypcach. Reprezentował folk na festiwalach, uczył muzyki, występował w radiu i telewizji.

https://culture.pl/pl/tworca/stanislaw-stepniak

https://m.youtube.com/watch?v=TcjhO_18cx0

2. Stanisław Barącz, poeta epoki Młodej Polski

Niewidomy poeta i tłumacz z Lwowa (1864–1936), tworzył wiersze i tłumaczył poezję niemiecką i francuską, również na nuty Karola Szymanowskiego. Jego wyobraźnia poetycka była bogata i wielowymiarowa. https://wiki.ormianie.pl/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Bar%C4%85cz

3. Edwin Kowalik, pianistyczny geniusz

Polski pianista, całkowicie niewidomy od wczesnego dzieciństwa, finalista V Konkursu Chopinowskiego. Współtworzył polskie czasopismo muzyczne i dążył do unifikacji zapisu nutowego dla niewidomych. https://pl.wikipedia.org/wiki/Edwin_Kowalik

https://m.youtube.com/watch?v=2BMw7oksDcU

4. Mieczysław Kosz, jazzowa legenda

Stracił wzrok w wieku 12 lat. Pianista jazzowy, jego styl łączył romantyzm, folklor i jazz. Występował m.in. na Jazz Jamboree i Montreux. Jego życie zakończyło tragicznie, lecz jego talent do dziś inspiruje.

https://m.youtube.com/watch?v=5R2VVRk_hgo&pp=0gcJCRsBo7VqN5tD

5. Szymon Wasiłowicz, poeta, muzyk i przewodnik w ciemności

Obecnie przewodnik w ciemnej wystawie „W stronę ciemności” w Krakowie. Laureat festiwali, poeta, muzyk i pełen humoru, inspiruje innych swoją pasją i dystansem.

https://womai.pl/w-strone-ciemnosci/

Dodatkowe inspiracje globalne

Ray Charles — legenda jazzu, który mimo ślepoty stworzył ponadczasową muzykę. niewidzialni.eu

Clarence Carter — niewidomy od urodzenia, zdobywca Grammy, aktor R&B, aktywista.

https://m.youtube.com/watch?v=qBM50ztuTic&pp=0gcJCRsBo7VqN5tD

Cytaty, emocje, opowieści

„Kiedy gram na organach, czuję przestrzeń dźwięku w palcach. Wzrok nie jest potrzebny.” – Stanisław Stępniak (parafraza)
„Poezja to dla mnie świat, który tworzy się w głowie i sercu.” – Stanisław Barącz (parafraza)
„Ta noc – moje nuty – spały we mnie tak długo. Wyrwały się, i stały się żywe.” – fragment opisu twórczości Edwina Kowalika.
„Jazz to dla mnie poczuć wiatr przez palce, po klawiszach.” – Mieczysław Kosz (parafraza)
„W ciemności teatr staje się nieoczekiwanie moim najlepszym widzem.“ – Szymon Wasiłowicz (parafraza)

Co zyskała marka Dr Gerard? Co społeczeństwo?

Marka udowodniła, że wspieranie różnorodności to nie chwyt marketingowy, to wypełnianie słów działaniem. Zbudowała autentyczność poprzez realne działania i kontakt z twórcami. Społeczeństwo natomiast: poszerzyło definicję talentu, doceniło osoby niewidome jako twórców pełnych mocy i inspiracji.

Jak pozyskiwać talenty lepiej i mądrzej?

Inkluzywna rekrutacja: świadomy proces rekrutacji, który ma na celu aktywne eliminowanie barier, testy umiejętności, nie wygląd.

Dostępne warsztaty: np. warsztaty poezji mówionej, dotykowej rzeźby, tworzenia dźwięku.

Działania CSR: partnerstwa z organizacjami osób niewidomych, promocja ich twórczości.

Media: reportaże, wywiady o niewidomych twórcach jako pełnych artystów, nie jako anegdoty.

Talent nie potrzebuje wzroku. Potrzebuje tylko szansy

Od folklorysty niewidomego Stępniaka, przez poetę Barącza, jazzmena Kosza, pianistę Kowalika, po współczesnego Szymona — wszyscy pokazują, że twórczość to doświadczenie świata, nie widzenia świata. Światowy Dzień Pozyskiwania Talentów z akcją Dr Gerard udowodnił, że wystarczy uważnie wysłuchać i dać przestrzeń, by zobaczyć, że ci, "którzy nie widzą", są często tymi, którzy widzą najbardziej.