wtorek, 21 listopada 2023

Słodycze a seniorzy. Co warto wiedzieć?

I Seniorzy, to szczególna i wymagająca grupa ogółu społeczeństwa. Nabywane przez całe życie nawyki żywieniowe przysparzają wiele problemów zdrowotnych ludziom w podeszłym wieku, jak, choćby cukrzyca, miażdżyca itd. Może najpierw zaczniemy od krótkiej definicji słodyczy. Otóż do słodyczy możemy zaliczyć słodkie wyroby o trwałej konsystencji i słodkim smaku, bez wątpienia duża zawartość cukru prostego jest przysłowiową normą i ogólnospołecznym problemem. Najczęstszymi składnikami, które tworzą słodki produkt są: cukier lub słodziki, mleko, woda, kakao, bakalie, wiórki kokosowe i wiele innych składników. W kwestii popularności słodyczy wśród grup wiekowych, to począwszy od najmłodszych poprzez młodzież, dorosłych, a zakończywszy na seniorach, czekolada bez wątpienia zajmuje pierwsze miejsce. Co się tyczy pozostałych słodyczy, to tak na dobrą sprawę każda grupa wiekowa gustuje w innych słodkich produktach. Kiedyś zetknąłem się z racjonalnym stwierdzeniem dotyczącym najmłodszej grupy wiekowej. Otóż odkryto, że dzieci mają wrodzoną intuicję, która podpowiada im, jakie słodycze są dla nich najlepsze. Młodzież głównie kieruje się prostotą i uniwersalnością słodkich wyrobów typu batonik, wafelek lub coś w tym stylu, żeby na poczekaniu zaspokoić głód, załagodzić stresową sytuację i dostarczyć energii młodemu organizmowi. Zaś co się tyczy grupy społeczeństwa w średnim wieku, to ta rozpiętość jest bardzo szeroka, ale w głównej mierze przeważa czekolada, następnie wyroby tradycyjne typu wypieki domowe, galaretki, pianki, cukierki szczególnie czekoladowe i w dalszej kolejności pozostała gama słodkich produktów. W przypadku najstarszej grupy wiekowej tj. seniorów kwestia słodyczy wygląda bardziej skomplikowanie. Biorąc pod uwagę przyzwyczajenia, nawyki i upodobania wypracowane na przełomie dziesięcioleci z przyczyn zdrowotnych trudno jest zmienić w jeden dzień i odmówić sobie, choćby kostkę czekolady. Seniorzy, co prawda nie wszyscy, ale w większości są grupą społeczeństwa najbardziej narażoną na niekorzystne działanie słodyczy na ich organizm, dlatego ograniczenia w spożywaniu wszystkiego, co zawiera cukier muszą być przemyślane i konsultowane, żeby zapobiegać cukrzycy, miażdżycy, zbyt wysokiej wartości złego cholesterolu i wielu innym chorobom lub ewentualnie zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia jakiejkolwiek choroby. II Od momentu wynalezienia słodyczy w Starożytnym Egipcie, co prawda tylko skromne suszone owoce i migdały obtaczane w miodzie, ale na tamte czasy, to zapewne były jak dzisiejsza czekolada. Do momentu, w którym udało się pozyskać cukier z trzciny, na statkach przypłynął poszukiwany skarb w postaci ziaren kakaowca, a w późniejszym okresie uzyskano cukier z buraka cukrowego, aż do dzisiaj stopniowo pisały się nowe rozdziały w historii słodyczy. Z upływem lat i wpływem wielu czynników różnego pochodzenia poszerzała się dostępność słodkich wyrobów dla wielu kultur społecznych. Największe zmiany w produkcji słodyczy szczególnie czekolady nastąpiły w czasie pierwszej wojny światowej, gdyż produkowano bardzo duże ilości na potrzeby wojska i na dobrą sprawę trend produkcji masowej zaistniał na stałe. Od początku historii odkrycia pierwszych cukierków słodycze przez wieki odnajdowały swoje miejsce w różnych kulturach społecznych, religijnych, narodowych. Nawiązywały wspólny język ze sztuką, literaturą, sztuką teatralną, kinem i bardzo szeroką gamą rozmaitych imprez kulturalnych, w których to słodycze jednoczyły, zbliżały, integrowały różne grupy społeczne. Słodycze, od pierwszych ewoluowały, przechodziły przeobrażenia i były udoskonalane, nabierały lepszego smaku, koloru, kształtu i wyglądu, aż po dzień dzisiejszy. Tak jak my dzisiaj kochamy słodycze, a co niektórzy nie wyobrażają sobie życia bez nich. Tak samo w tamtych czasach z pewnością kochali prymitywne cukierki, gdyż od narodzin w naszym mózgu jest zakodowany pociąg do słodyczy, a pierwszym namacalnym słodkim smakiem jest mleko matki za przyczyną laktozy. Przez całe życie każdego człowieka, a szczególnie naszych drogich seniorów na pewno nazbierało się wiele wyjątkowych zapamiętanych smaków słodyczy z lat dzieciństwa, młodości. Należy nadmienić, że słodycze z lat dzieciństwa seniorów różniły się od dzisiejszych pod wieloma względami, jak, choćby nie zawierały tak bogatej palety konserwantów i barwników, jak dzisiaj. Dostępność ich była ograniczona, ale jaka radość po ich zdobyciu i takie najbardziej zapamiętane i wspominane to: cukierki Irysy, wafelki andruty, blok czekoladowy, cukierki krówki, kolorowe galaretki Cytruski obsypane cukrem, słynne Ptasie mleczko i wiele innych smaków. III Jak wyżej wspominałem, seniorzy to szczególna grupa osób, które z racji swojego wieku jest narażona na pogarszający się metabolizm i idące w parze problemy z trawieniem, również związana z zaawansowanym wiekiem mniejsza ruchliwość. W takiej sytuacji dieta seniora powinna być bardzo uboga w słodkie produkty, a niekiedy powinny być wręcz wykluczone. Cukier w diecie seniora potrafi wyrządzić wiele zła, począwszy od przyrostu nadprogramowych kilogramów, poprzez wywołanie cukrzycy, a w dalszej kolejności podniesienie złego cholesterolu, który prowadzi do miażdżycy i wielu innych poważnych chorób. Żadnej choroby nie można lekceważyć W przypadku seniorów, a szczególnie cukrzycy. Nadmierne spożywanie słodyczy prowadzi do zaburzeń wydzielania insuliny, co powoduje szybki wzrost cukru we krwi tzw. hiperglikemię. Oczywiste objawy nie zawsze są jednoznaczne, ponieważ wszystko zależy od intensywności rozwoju cukrzycy, a najczęstszymi objawami są: najbardziej zauważalne nienaturalne pragnienie, następnie wielomocz, zaburzenia wzroku i przesuszająca się skóra. Kolejnym poważnym problemem u seniorów jest próchnica zębów, a cukier jest największym wrogiem jamy ustnej. Po spożyciu słodyczy rozkładający się cukier przekształca się w bardzo szkodliwy dla szkliwa na zębach kwas, który sprzyja powstawaniu próchnicy. Tak więc drodzy seniorzy niewielki wysiłek, a zdrowszy oddech i zęby! Serce jest najważniejszym organem w waszym życiu i szkoda, żeby biło zbyt krótko, dlatego warto zweryfikować ilość zjadanych słodyczy, jak również produktów wysoko przetworzonych, ponieważ zawierają duże ilości cukru, ale też duże ilości konserwantów i tłuszcze trans. Wzrost złego cholesterolu z powodu nadmiernej ilości słodyczy przyczynia się do powstania miażdżycy, uszkadza naczynia krwionośne, co w efekcie może prowadzić do zawału. IV Wpływ słodyczy na poprawy nastroju od lat wzbudza kontrowersje wśród naukowców. Cały czas życie weryfikuje naukowe doniesienia, ale tak naprawdę to umysł każdego człowieka w tym przypadku seniorów jest najważniejszym selekcjonerem tych doniesień ze świata nauki, żeby móc racjonalnie ocenić dobre i złe strony wpływu słodyczy na jego organizm, czy poprawę nastroju. Najnowsze badania uniwersytetu w Wielkiej Brytanii dowodzą, że zwiększona zawartość cukru we krwi poprawia pamięć i podnosi wydajność. Szczególnie u seniorów zauważalny jest efekt szczęścia powodowany wykonaniem zleconego zadania. Wyższa motywacja, idąc w parze z podwyższonym stanem cukru we krwi dodaje większej pewności siebie i poprawia samopoczucie u starszych osób. Dlaczego wielu naukowców, a nawet psychiatrów zaprzecza naturalnym odruchom sięgania po słodycze i ich skuteczności w stanach stresu, emocji, smutku, skoro sytuacje takie mają miejsce. Stan zwiększonego wysiłku umysłowego bądź to fizycznego powoduje wzrost zapotrzebowania na węglowodany, które dostarczają energii erytrocytom i komórkom nerwowym. Brak wspomnianej energii negatywnie wpływa na pracę mózgu, dlatego niski stan cukru we krwi wysyła sygnał do mózgu, żeby zainterweniował w sprawie dostarczenia odpowiednich składników do produkcji wspomnianej energii. Nie tylko seniorzy, ale i wiele młodych osób zadaje pytanie, czy istnieją zdrowe słodycze? Czy jestem skazana/-ny tylko na tradycyjne słodkie produkty? Na obecną chwilę na rynku spożywczym jest duży asortyment zdrowych, tzn. korzystnych dla naszego zdrowia słodkich produktów. Przede wszystkim, poszukując zdrowych słodyczy musimy wiedzieć co możemy, a czego musimy się wystrzegać i wtedy, będąc na zakupach pytamy sprzedawcę lub czytamy skrupulatnie etykietę produktu. V Seniorzy, to szczególna grupa naszego społeczeństwa, która jest narażona na wiele chorób z powodu nadmiernej konsumpcji słodyczy, jak, choćby cukrzyca, próchnica, choroby układu krążenia i wiele innych. Bardzo ważną rzeczą jest odpowiedni dobór zdrowych słodyczy dla każdego seniora indywidualnie. Należy pamiętać, że cukier dostarcza energii tak bardzo potrzebnej seniorowi do sprawnego funkcjonowania i całkowite jego wyeliminowanie z diety jest niewskazane. Trzeba zachowywać zasadę wyboru zdrowych produktów, które zawierają w sobie cukry złożone. Do takich produktów możemy zaliczyć: owoce świeże i suszone, pełnoziarniste produkty i kasze, które zatrzymują uczucie sytości na dłuższy okres, a co najważniejsze nie przyczyniają się do szybkiego przyrostu cukru we krwi. Jeśli senior ma ochotę na słodycze, to możemy zaproponować mu wiele alternatywnych zamienników, jak, choćby: gorzką czekoladę za zwykłą mleczną, świeże lub suszone owoce za kupne soki i napoje, pełnoziarniste herbatniki za ciastko z kremem z cukierni, ciasteczka owsiane za wiele innych tradycyjnych słodyczy. Kupując zdrowe słodycze należy pamiętać o wnikliwym przeczytaniu etykiety danego produktu, gdyż skrupulatne czytanie etykiet jest bardzo istotnym narzędziem w podjęciu świadomej decyzji o zakupie właściwego produktu spożywczego. Etykieta winna zawierać wszystkie dane dotyczące składników, które zostały użyte do produkcji słodyczy, a które mogą mieć realny wpływ na pogorszenie stanu zdrowia naszych seniorów. Bardzo ważną rzeczą przy czytaniu etykiet produktów spożywczych jest sprawdzanie dziwnie brzmiących nazw składników użytych w produkcie, ponieważ mogą zaszkodzić w diecie seniora. Tak naprawdę, to bardzo istotnym elementem jest wyrobienie w sobie nawyku sprawdzenia produktu, czytając etykietę przed jego zakupem, a nie dopiero w domu. VI Słodycze! Trochę trudno wyobrazić sobie świat bez słodyczy, ale jeśli już mamy, to nawarstwia się problem z nadmierną konsumpcją przez wszystkie grupy wiekowe. Przy każdej z grup zachodzi obawa, że nadmierne spożywanie słodyczy przyczyni się do wywołania wielu chorób, a szczególnie u seniorów. Ponieważ słabsza przemiana materii i wiele innych czynników zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania, choćby na cukrzycę, ale i wiele innych poważnych chorób. W tym wieku nie należy lekceważyć jakichkolwiek początkowych objawów choroby, ponieważ szybka interwencja może zapobiec dalszemu rozwojowi choroby. Duża grupa seniorów, mając do czynienia z nadmiernym spożywaniem słodyczy ulega urokowi noworocznej magii składania sobie obietnic, takich jak, choćby: całkowita redukcja słodyczy przez cały rok, czy chociaż ich ograniczenie dla zapobiegnięcia chorobom. To tylko jeden z wielu sposobów próby ograniczenia spożycia słodyczy. Na dobry początek warto, a nawet trzeba zrobić analizę swojego trybu życia, dlatego Zaleca się założenie dzienniczka i notowanie w nim daty, czasu, sytuacji i emocji, w których sięgamy po słodycze, żeby wyłapać wszelkie zależności. Jak zrobisz już rachunek sumienia w temacie słodyczy, to drugim krokiem będzie wprowadzanie zmian. Trzeba jednak pamiętać, że narzucenie sobie zbyt dużego tempa bardzo szybko Cię zniechęci, więc stopniowa i systematyczna rezygnacja ze słodzenia kawy, herbaty ewentualnie zastąpienie czystą wodą zamiast napojami słodzonymi, to dobre posunięcie na początek. W dalszym etapie wprowadzania zmian trzeba pamiętać o umiarze, ale również o kontroli spożywanych słodyczy. Kolejnym krokiem w postanowieniu jest zadbanie o pełnowartościową dietę, ponieważ zbyt długie odstępy między posiłkami, jak również za małe posiłki prowokują do sięgnięcia po coś słodkiego. Solidna organizacja i mądre rozplanowanie codziennego jadłospisu prowadzi Cię do stopniowego i oczekiwanego sukcesu. Kolejny krok stawia nas przed dylematem kupić – nie kupić, to dopiero jest rozterka, jak w zasięgu wzroku słodycze kuszą nas na wszelkie sposoby. Najprościej, jak tylko się da powiedzieć sobie nie, dziękuję! Wprowadzona dieta stawia nas przed dylematem w temacie spotkań towarzyskich, czy rodzinnych. W obawie pokus, jakie na nas czekają musimy załączyć zdroworozsądkowe myślenie i pamiętać, że jedzenie nie może decydować o naszym rytmie życia, dlatego powinniśmy nauczyć się samokontroli, a przede wszystkim umiaru. Wiele osób zadaje sobie pytanie przed wprowadzeniem zrównoważonej diety, na czym ona polega? To oczywiście nic innego, jak tylko zdrowy rozsądek, troska o siebie, tj. szacunek wobec własnych ograniczeń. Umiarkowanie i równowaga pełnią bardzo ważną rolę w diecie seniorów. Odpowiednio dobrane składniki, takie jak: węglowodany, tłuszcze, białka dodatkowo aplikacja odpowiedniej ilości wody i umiarkowany ruch pozytywnie wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu seniorów. VII Myślę, że nikt nie lubi być kontrolowany, a szczególnie seniorzy, ponieważ wieloletnie nawyki i przyzwyczajenia mają negatywny wpływ na egzekwowanie odpowiedniej diety do wskazań zdrowotnych każdego seniora. Trzeba jednak pamiętać, że całkowite wyeliminowanie cukru z diety seniora nie powinno mieć miejsca. Otóż cukier zapewnia seniorowi energię, ale w tej sytuacji najbardziej odpowiednimi cukrami będą cukry złożone, które są bardziej przyswajalne niż cukry proste i nie powodują szybkiego wzrostu cukru we krwi seniora. Do cukrów złożonych możemy zaliczyć: świeże i suszone owoce, produkty pełnoziarniste i kasze, które utrzymują sytość przez długi czas korzystnie, wpływając na zdrowie seniora. Co się tyczy cukrów prostych, to seniorzy powinni je spożywać jak najrzadziej, gdyż właśnie one są przyczyną wielu chorób, takich jak: cukrzyca, choroby układu krążenia krwi i wielu innych schorzeń, jeśli jeszcze do tego dokłada się długotrwałe oglądanie telewizora i brak ruchu, to przyspieszenie choroby jest pewne. Drodzy seniorzy! Każdy dzień waszego życia w zdrowiu i dobrej kondycji, dla waszych bliskich jest cennym darem pod wieloma względami. Dbajcie o wasze zdrowie, a nawet pozwalajcie waszym bliskim na pomoc Wam w dopasowaniu odpowiedniej diety, zapewnieniu wam stosownego relaksu, żeby wasze ciało i umysł były w dobrej kondycji. Zachęcam Was drodzy seniorzy do poszukiwania informacji dotyczących poprawy waszego zdrowia i kondycji, po bogatą wiedzę zapraszam do przepastnych zasobów internetowych, kilka ciekawych stron poniżej. https://herz24.pl/pl/posts/75/slodycze-kontra-seniorzy-jakie-slodkosci-podawac-podopiecznemu, https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/jak-poradzic-sobie-z-niepohamowanym-apetytem-na-slodycze-2/, https://kcalmar.com/blog/2017/06/20/slodkie-napoje-dlaczego-warto-z-nich-zrezygnowac/, https://www.magazynswiatseniora.pl/artykul/smaki-ktore-pamietasz-z-dziecinstwa, https://savoydent.pl/czy-slodycze-sa-wrogiem-zebow/, https://food-forum.pl/artykul/potwierdzono-ze-cukier-jest-glownym-zrodlem-chorob-serca, https://dietetycy.org.pl/wplyw-spozywania-cukru-na-pamiec-i-motywacje-u-osob-starszych/, https://herz24.pl/pl/posts/75/slodycze-kontra-seniorzy-jakie-slodkosci-podawac-podopiecznemu, https://www.ostrzeszow.pl/asp/pliki/aneta_PKS/promedica24_zaczyn_zrozumiecstarosc.pdf, https://dietly.pl/blog/jak-ograniczyc-slodycze-cz-1, https://spizarenka.pl/5-sposobow-na-to-jak-ograniczyc-jedzenie-slodyczy/, https://mybestpharm.com/dobra-dieta-a-rownowaga/, https://mojdietetyk.pl/aktualnosci/jak-zbilansowac-swoja-diete-praktyczny-przewodnik-do-osiagniecia-rownowagi-zywieniowej.html, https://zdrowie.pap.pl/senior/dieta-gdy-organy-sie-kurcza-czyli-co-ma-jesc-senior, https://blog.carpatree.com/jak-czytac-etykiety-produktow-kilka-wskazowek/. Miłej lektury.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz