środa, 29 października 2025

Światowy Dzień Wzroku. Jak kruchość ciastek Dr Gerard i codzienność osób niewidomych przypominają nam, by dbać o oczy i doceniać zmysły?

 Każdego roku, w drugi czwartek października, obchodzimy Światowy Dzień Wzroku. To moment, kiedy przez chwilę spoglądamy (dosłownie i w przenośni) na świat w inny sposób. Zatrzymujemy się, by pomyśleć o tym, co zwykle wydaje się oczywiste – o naszym wzroku, o zmyśle, który kształtuje większość naszych wspomnień, emocji i relacji ze światem. Wzrok to jeden z darów, który najłatwiej uznać za pewnik – dopóki go nie zabraknie.

W tym roku refleksja nad wzrokiem może przybrać nieoczekiwany kształt – taki jak ciastko Dr Gerard. Delikatne, kruche, pełne smaku i aromatu. Z pozoru coś prostego, codziennego, co towarzyszy nam do kawy, w przerwie w pracy, w domu. A jednak to właśnie w kruchości tych ciastek tkwi metafora, która idealnie oddaje to, jak delikatny i wymagający troski jest nasz zmysł wzroku.


Kruchość, która uczy uważności

Kiedy sięgamy po ciastko, robimy to automatycznie. Nie zastanawiamy się nad jego fakturą, strukturą czy tym, jak wiele staranności wymaga jego wypiek. Dopiero gdy pęknie w dłoni, gdy okruszki rozsypią się po stole, zauważamy, jak łatwo można coś zniszczyć przez nieuwagę. Tak samo jest z naszymi oczami – często nie zdajemy sobie sprawy, jak łatwo możemy nadwyrężyć wzrok, przeciążyć go, zaniedbać.

W dobie ekranów, sztucznego światła i nieustannego patrzenia w monitory, nasz wzrok pracuje bez wytchnienia. Przemęczone oczy pieką, łzawią, stają się suche. To sygnały, które wysyła nam ciało – delikatne jak trzask kruchego ciastka – by powiedzieć: „Zatrzymaj się. Zadbaj o mnie.”

Światowy Dzień Wzroku ma nam właśnie o tym przypomnieć: że nasze oczy potrzebują odpoczynku, troski i uważności. Że nie są niezniszczalne. Tak jak ciastko Dr Gerard, które zachwyca, dopóki obchodzimy się z nim delikatnie.


Codzienność osób niewidomych – lekcja pokory i wdzięczności

Warto też w tym dniu pomyśleć o tych, którzy świata nie widzą – lub widzą go w sposób ograniczony. Dla osób niewidomych i słabowidzących codzienność to nieustanny trening zmysłów, wyobraźni i odwagi. To, co dla nas jest oczywiste – rozpoznanie twarzy znajomego, odczytanie etykiety na produkcie, poruszanie się po zatłoczonej ulicy – dla nich wymaga ogromnego wysiłku i planowania.

A jednak wielu z nich prowadzi aktywne, pełne pasji życie. Pracują, podróżują, uprawiają sport, tworzą sztukę. Ich przykład pokazuje, że brak wzroku nie oznacza braku widzenia – bo świat można odbierać na wiele sposobów. Palcami, słuchem, zapachem, dotykiem.

Jak mówiła jedna z uczestniczek kampanii Polskiego Związku Niewidomych: „Nie widzę, ale czuję kolory. Inaczej, ale równie intensywnie.”

Ta inna perspektywa może być dla nas wszystkich inspiracją. Bo Światowy Dzień Wzroku nie jest tylko o medycynie i profilaktyce – to także dzień refleksji o tym, jak wiele zawdzięczamy naszym zmysłom i jak często o tym zapominamy.


Smak, zapach, dotyk – czyli świat zmysłów bez patrzenia

Spróbujmy na chwilę zamknąć oczy.
Nie widzimy już ekranu, przedmiotów wokół, kolorów. Zostaje cisza – a raczej dźwięki, które dopiero teraz stają się wyraźne: szum czajnika, tykanie zegara, śmiech dziecka z sąsiedniego pokoju. Do tego zapach kawy i ciepło kubka w dłoniach.

To ćwiczenie, proste i krótkie, pozwala zrozumieć, jak niezwykle bogaty jest świat, gdy patrzymy zmysłami innymi niż wzrok.

Ciastko Dr Gerard, ze swoją kruchością i zapachem wanilii czy czekolady, może być częścią takiego doświadczenia. Dla osoby niewidomej smak i dotyk zastępują to, co my widzimy oczami. Kruche krawędzie, delikatne wibracje, aromat – to wszystko tworzy obraz, tylko inny niż ten, do którego jesteśmy przyzwyczajeni.

Taki świat wymaga większej uważności. A uważność to pierwszy krok do wdzięczności – za to, co mamy, i za to, czego często nie doceniamy.


Dbajmy o oczy – na co dzień, nie od święta

Światowy Dzień Wzroku ma również wymiar praktyczny. To dobry moment, by zapisać się na kontrolę u okulisty, wykonać badanie dna oka, zaktualizować receptę na okulary. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), ponad miliard ludzi na świecie żyje z problemami wzroku, którym można było zapobiec. W Polsce, jak wskazują dane Polskiego Towarzystwa Okulistycznego, rośnie liczba przypadków krótkowzroczności u dzieci i dorosłych, głównie przez nadmierne korzystanie z ekranów i brak naturalnego światła.

Dlatego warto wprowadzić proste nawyki:

  • rób przerwy od ekranu co 20 minut, patrząc w dal przez 20 sekund,

  • pij dużo wody – odwodnienie wpływa także na suchość oczu,

  • spędzaj czas na świeżym powietrzu, gdzie oczy mogą odpocząć od sztucznego światła,

  • jedz produkty bogate w witaminy A, C i E oraz luteinę (znajdziesz je m.in. w marchwi, szpinaku i borówkach).

To niewielkie kroki, które mogą uchronić nas przed problemami w przyszłości. Bo oczy, podobnie jak kruche ciastko, nie zawsze wybaczają nieostrożność.


Kruchość jako przypomnienie o wartości

Dr Gerard od lat podkreśla, że kruchość to nie słabość, ale delikatna siła. To cecha, która przypomina o tym, że piękno i wrażliwość idą w parze. Tak samo jest ze wzrokiem – to zmysł, który daje nam siłę tworzenia, działania, komunikacji, ale jednocześnie wymaga troski i szacunku.

W świecie, który coraz szybciej się zmienia, w którym pędzimy od zadania do zadania, zatrzymanie się na chwilę przy filiżance herbaty i kruchym ciastku może być symbolicznym gestem wdzięczności. Za to, że możemy patrzeć. Za to, że możemy widzieć uśmiech drugiego człowieka. Za to, że świat ma kolory.


Podsumowanie: patrzeć uważniej – żyć pełniej

Światowy Dzień Wzroku to nie tylko kampanie i statystyki. To zaproszenie do refleksji nad codziennością – nad tym, jak patrzymy na świat i jak często naprawdę widzimy.

Niech kruchość ciastek Dr Gerard stanie się dla nas przypomnieniem, że warto zatrzymać się na chwilę, spojrzeć uważniej i zadbać o to, co najcenniejsze – nasze oczy i nasze zmysły. Bo świat, który widzimy, zaczyna się od spojrzenia – ale jego pełnię odkrywamy dopiero wtedy, gdy pozwalamy sobie naprawdę go poczuć.


Światowy Dzień Wzroku to dzień troski, wdzięczności i uważności.
Niech więc będzie też dniem małych gestów – filiżanki herbaty, kruchych ciastek i momentu, w którym po prostu... spojrzymy na świat z czułością.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz